Бес шығыршық қалай пайда болды?

«Спорт дегеніміз — бейбіт сайыс», — деп ойлады ол. Ендеше барлық елдердің спортшылары бір-бірімен байланысқан достықшығыршықтарымен берік айқасқан болуы тиіс.

Олимпиадалық спорт ойындарын жаңғыртушы француз азаматы Пьер де Кубертенге осындай ой сап ете қалды.

Шығыршық… Шығыршық… Пьер осы сөзді бірнеше рет айтты. Өзі көптен ойлап жүрген Олимпиадалық ойындардың эмблемасы бір-біріне айқастырылған шығыршықтар болуы тиіс. Бірақ қанша шығыршық болғаны жөн?

Осы сұрақ мазалап түнді көзімен атқызған Пьер де Кубертен осы ойын досы Жак Пурталеге айтты.

— Қандай тамаша идея! — деп айқайлап жіберді Пуртале. — Әрине, шығыршық бесеу болуы тиіс. Бес құрлыққа бес шығыршық,әрқайсысы өз бояумен ерекшеленуі тиіс. Сен ұлы адамсың, Пьер!

Екеуі де рәміздің макетін сызды, жоғарыда — үш, төменде — екі шығыршық. Сосын бұл бесеуі ақ туға тігіледі.

Халықаралық Олимпиада комиетінің мүшелері бұл ұсынысты бірден мақұлдады. Ойынның ұраны етіп «Шапшаңырақ, биігірек, күштірек!» деген сөздер алынды.

Осымен бәрі сәтті аяқталған тәрізді еді. Бірақ «эмблеманың саяси мәні дұрыс емес» деді қарсы шығушылар. «Олимпиадаға Африканың қандай қатысы бар? Спорт — мәдениетті халықтардың еншісі. Ал Австралияға бір шығыршық тиюін қалай түсінеміз? Қоныс аударушыларға да, жабайыларға да Олимпиада жат» деген дау айтты.

Пьер даурықпаларға ерген жоқ. Дәлелдеп, жеңіп шықты. «Эмблемада әртүрлі бояулар бар. Бұл бояулар барлық елдің туында кездеседі. Басқа да елдер өз бояуларын, өз туларының бояуларын осы эмблемадан таба алады», — деді ол.

Сонымен 1920 жылы 20 сәуірде Антверпенде өткен ҮІІІ олимпиадалық ойындарда 5 шығыршық айқастырылған ту ең алғаш рет көтерілді. «Шапшаңырақ, биігірек, күштірек!» деген ұран дүние жүзіне тарап кетті.

Сабырғалиев Нұрлыбек